Herhangi bir diyet planından önce kişinin metabolizma hızı ölçülmelidir. Bu noktada bazal metabolizma nedir sorusu gündeme gelmektedir.
Bazal Metabolizma Nedir?
İnsan vücudu aktifken olduğu kadar hareketsizken de enerji harcar. Yani insan vücudu hareketsizken bile solunum, sindirim, kan dolaşımı, beyin ve sinir sistemi fonksiyonları ve hücre üretimi yoluyla enerji harcar. Bazal metabolizma, bu temel işlevler için enerji sağlayan metabolizmadır.
Bazal metabolizma hızı, bir kişinin hayati fonksiyonlarının çalışması için gereken minimum kalori miktarıdır. Kişiden kişiye değişen bu değer, dinlenme ve hareket sırasında değişkenlik göstermektedir. Yaş ilerledikçe vücut yağ oranı arttıkça bu oran azalır. Bazal metabolizma hızı kişilerin yaşına, kilosuna, cinsiyetine, genetik yapısına, hormonlarına, diyetine, aktivite oranlarına, duygusal durumlarına ve biyolojik yapılarına (adet-gebelik) göre değişiklik gösterebilmektedir.
Metabolizma hızı nasıl ölçülür?
Bazal metabolizma hızını ölçmek için birçok farklı yöntem vardır. Bunlardan ilkinde; Ölçümden önce vücudun normal durumuna dönmesi için bazı küçük detaylara dikkat edilir. Ölçümden önce en az 8 saat yemek yememeli ve ölçüm sırasında rahat kıyafetler giyerek en az 10 dakika yatakta dinlenmelisiniz.
Kişi gerekli şartları sağladıktan sonra maske takılarak solunumu kontrol altına alınır. Metabolik hız, maske ile 15 dakika boyunca nefes alıp vermekle ölçülür.
İkinci ölçüm yönteminde kadın ve erkek için bir formül kullanılmaktadır. Buna göre;
Kadınların bazal metabolizmasını ölçmek için:
655,1+(9,56 x kg)+(1,85 x boy)–(4,68 x yaş)
Erkeklerin bazal metabolizmasını ölçmek için:
66,5+(13,75 x kg)+(5,03 x boy)–(6,75 x yaş)
Ölçülen bazal metabolizma hızı, formüller kullanılarak ortaya çıkar.
Bu ölçümler sonrasında kişinin metabolizması ile ilgili bir sağlık sorunu olup olmadığı dışında gün içerisinde kaç kalori alması gerektiğine de karar verilebilir.
Kayseri metabolizma ölçümünde diyetisyen Mehtap Erciyes en doğru ölçümleri yaparak en sağlıklı beslenme planlarını belirliyor.
Metabolizma hızı ne olmalıdır?
Bazal metabolizma hızı, cinsiyete ve yaşa bağlı olarak kişiden kişiye değişebilir. İdeal bazal metabolizma hızı kadınlarda 1000-1400, erkeklerde 1200-1600 arası olmalıdır.
Metabolizma hızı nasıl artırılır?
Metabolizma hızı genellikle yaş ve genetik faktörlere göre şekillense de ek programlarla bu hızı artırmak mümkündür. Metabolik hızı artırmak için.
- Kas kütlenizi artırmak için egzersiz yapın
- Yemeklerde tuzdan kaçının
- Kahvaltınızı uyandıktan sonraki 1 saat içinde yapın.
- Öğün atlamayın
- Su hayati bir besindir. Su içmeyi unutmayın!
- Kahve içmek (metabolizmayı hızlandırır)
- Protein yiyin (protein metabolizmanın hızlı çalışmasını sağlar)
- Badem tüketmeyi unutmayın
- Her gün 2 bardak yeşil çay için (yeşil çay iştahı bastırır)